Trong số các bệnh lý về tiêu hóa, viêm phúc mạc là một trong những tình trạng nguy hiểm nhất, có thể khiến người bệnh tử vong chỉ sau vài giờ nếu không được cấp cứu kịp thời. Đây không phải là một rối loạn tiêu hóa thông thường, mà là một tình trạng viêm nhiễm cấp tính lan rộng trong ổ bụng, có khả năng gây suy đa cơ quan nhanh chóng.
Vậy viêm phúc mạc là gì? Tại sao nó lại nguy hiểm đến vậy? Làm thế nào để phát hiện sớm? Hãy cùng PGS.TS.BS. TTUT.Nguyễn Quang Duật – nguyên Trưởng Khoa Tiêu hóa BVQY 103 – cố vấn chuyên môn của Dược phẩm Tuệ Tĩnh tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Viêm phúc mạc là gì?
Phúc mạc là một lớp màng mỏng bao phủ toàn bộ mặt trong ổ bụng và các cơ quan tiêu hóa. Khi lớp màng này bị viêm nhiễm, tình trạng đó được gọi là viêm phúc mạc.
Có hai loại viêm phúc mạc chính:
- Viêm phúc mạc nguyên phát: thường do vi khuẩn xâm nhập qua đường máu, ít gặp hơn.
- Viêm phúc mạc thứ phát: phổ biến nhất, do dịch tiêu hóa, mủ, hoặc phân tràn vào ổ bụng từ các cơ quan bị thủng như dạ dày, ruột thừa, đại tràng,…

Vì sao viêm phúc mạc nguy hiểm?
Viêm phúc mạc không chỉ là một phản ứng viêm đơn thuần mà có thể gây ra hàng loạt biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:
- Nhiễm trùng ổ bụng lan rộng.
- Nhiễm trùng máu, dẫn đến sốc nhiễm trùng.
- Suy gan, suy thận, suy hô hấp.
- Tử vong nhanh chóng nếu không được xử lý trong “thời gian vàng” (dưới 6 giờ).
Vì vậy, viêm phúc mạc là một cấp cứu ngoại khoa khẩn cấp, tuyệt đối không được chủ quan.
Nguyên nhân gây viêm phúc mạc phổ biến
Viêm phúc mạc thường xảy ra do các bệnh lý tiêu hóa bị biến chứng nặng như:
- Thủng dạ dày – tá tràng: do loét dạ dày kéo dài, viêm dạ dày nặng.
- Vỡ ruột thừa do viêm ruột thừa cấp.
- Viêm túi thừa đại tràng gây vỡ ổ nhiễm.
- Thủng đại tràng hoặc ruột non do viêm, ung thư hoặc chấn thương.
- Biến chứng sau phẫu thuật bụng, lọc màng bụng.
Dấu hiệu nhận biết viêm phúc mạc
Người bệnh viêm phúc mạc thường có các triệu chứng điển hình sau:
- Đau bụng dữ dội, lan tỏa toàn ổ bụng.
- Bụng cứng như gỗ, không thể chạm vào.
- Buồn nôn, nôn, sốt cao, mệt lả.
- Hơi thở nhanh, nhịp tim tăng, huyết áp tụt – dấu hiệu sốc nhiễm trùng.
Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể rơi vào hôn mê chỉ sau vài giờ.
⚠️ Quan trọng: Nhiều người nhầm lẫn viêm phúc mạc với đau bụng thông thường, khiến việc cấp cứu bị chậm trễ. Nếu thấy đau bụng tăng nhanh, sốt cao, bụng chướng cứng, cần đưa người bệnh đến bệnh viện ngay lập tức.

Điều trị viêm phúc mạc như thế nào?
Can thiệp ngoại khoa khẩn cấp
- Mổ cấp cứu để làm sạch ổ bụng, xử lý nguyên nhân (khâu chỗ thủng, cắt ruột thừa, dẫn lưu mủ…).
Kháng sinh liều cao
- Được dùng ngay lập tức để kiểm soát nhiễm trùng.
Hồi sức tích cực
- Truyền dịch, điện giải, thuốc vận mạch, lọc máu nếu có suy đa tạng.
Thời gian “vàng” điều trị viêm phúc mạc là trong vòng 6–12 giờ đầu kể từ khi có triệu chứng. Việc trì hoãn điều trị làm tăng đáng kể nguy cơ tử vong.
Phòng ngừa viêm phúc mạc từ sớm
- Chủ động điều trị các bệnh lý tiêu hóa mạn tính như loét dạ dày, viêm đại tràng, viêm túi thừa…
- Không tự ý dùng thuốc giảm đau, kháng viêm khi có đau bụng cấp, vì có thể làm che lấp triệu chứng nguy hiểm.
- Tái khám định kỳ nếu có tiền sử viêm ruột thừa, phẫu thuật bụng hoặc viêm đại tràng mạn tính.
- Ăn uống lành mạnh, tránh thực phẩm dễ gây viêm loét hoặc kích thích đường tiêu hóa.
Bảo vệ đường ruột mỗi ngày – ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm từ sớm
Dù viêm phúc mạc là bệnh cấp tính nguy hiểm, nhiều nguyên nhân sâu xa lại bắt nguồn từ các rối loạn tiêu hóa mạn tính như viêm đại tràng, hội chứng ruột kích thích (IBS) kéo dài mà không được kiểm soát tốt.

Để hỗ trợ chăm sóc hệ tiêu hóa khỏe mạnh hàng ngày, bạn có thể tham khảo sản phẩm IBS Tuệ Tĩnh – được nghiên cứu và phát triển từ thảo dược Đông y kết hợp y học hiện đại, giúp:
- Giảm đau bụng, đầy hơi, rối loạn đại tiện.
- Làm dịu niêm mạc ruột, hỗ trợ giảm viêm.
- Dùng được lâu dài, an toàn và phù hợp với người viêm đại tràng, IBS mạn tính.
Chăm sóc hệ tiêu hóa mỗi ngày là cách tốt nhất để ngăn chặn từ gốc những biến chứng nguy hiểm như viêm phúc mạc.
Hy vọng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về viêm phúc mạc và tầm quan trọng của việc bảo vệ sức khỏe tiêu hóa. Đừng chủ quan với những cơn đau bụng – vì đôi khi đó là lời cảnh báo cho một “cơn bão” nguy hiểm đang đến gần!
Liên hệ ngay tổng đài miễn cước 1800 2295 hoặc truy cập website để đặt hàng ngay nhé!