Phòng ngừa áp xe hậu môn: Những thói quen nhỏ mang lại lợi ích lớn

Áp xe hậu môn là tình trạng viêm nhiễm hình thành ổ mủ quanh hậu môn – trực tràng. Dù không phải bệnh hiếm gặp, nhưng nếu không điều trị kịp thời, áp xe có thể tiến triển thành rò hậu môn gây đau đớn kéo dài, ảnh hưởng đến sinh hoạt và sức khỏe. Tin vui là bệnh hoàn toàn có thể giảm nguy cơ mắc nhờ duy trì một số thói quen đơn giản trong đời sống hằng ngày.

Vậy đâu là những việc làm nhỏ nhưng mang lại lợi ích lớn trong việc phòng ngừa áp xe hậu môn? Cùng chuyên gia tiêu hóa PGS.TS.BS. TTUT.Nguyễn Quang Duật tìm hiểu ngay sau đây.

• Viêm trực tràng ngày càng trẻ hóa: Nguyên nhân từ đâu, làm sao phòng ngừa?

• Phân biệt viêm ruột thừa với đau bụng thông thường

• Cảm giác mót rặn nhưng không đi được là bệnh gì?

Giữ vệ sinh vùng hậu môn sạch sẽ mỗi ngày

Vùng hậu môn vốn nhạy cảm và dễ bị vi khuẩn tấn công. Mồ hôi, dịch tiết hoặc phân còn sót lại là điều kiện lý tưởng cho viêm nhiễm.

👉 Thói quen nên thực hiện:

• Rửa sạch hậu môn bằng nước ấm hoặc khăn giấy ướt không mùi sau khi đi ngoài.
• Hạn chế sử dụng giấy vệ sinh khô, vì có thể gây trầy xước da.
• Giữ vùng hậu môn khô thoáng, tránh mặc quần lót ẩm ướt hoặc quá chật.
• Thói quen vệ sinh đúng cách giúp hạn chế tình trạng viêm nhiễm, từ đó giảm nguy cơ hình thành áp xe.

Xây dựng chế độ ăn giàu chất xơ và uống đủ nước

Táo bón là một trong những nguyên nhân gián tiếp dẫn đến áp xe hậu môn. Khi đại tiện khó khăn, phân cứng có thể gây trầy xước niêm mạc, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập.

👉 Thói quen nên duy trì:

• Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt để bổ sung chất xơ.
• Uống đủ 1,5 – 2 lít nước/ngày để làm mềm phân, hỗ trợ nhu động ruột.
• Hạn chế đồ cay nóng, rượu bia, thức ăn nhiều dầu mỡ vì dễ gây kích ứng đường tiêu hóa.
• Một chế độ ăn uống khoa học không chỉ phòng ngừa áp xe mà còn giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh lâu dài.

Đi đại tiện đúng giờ, không nhịn đi ngoài

Nhiều người có thói quen nhịn đi ngoài vì bận rộn hoặc e ngại khi ở nơi công cộng. Tuy nhiên, việc này có thể gây ứ đọng phân, làm tăng áp lực hậu môn và nguy cơ viêm nhiễm.

👉 Thói quen cần tập luyện:

• Đi vệ sinh ngay khi có nhu cầu, không nhịn.
• Tập thói quen đại tiện vào một khung giờ cố định, tốt nhất là buổi sáng sau khi thức dậy.
• Không ngồi quá lâu trong nhà vệ sinh (lướt điện thoại, đọc sách…) vì dễ gây áp lực lên vùng hậu môn.

Luyện tập thể dục thường xuyên để cải thiện lưu thông máu

Ngồi nhiều, ít vận động khiến máu lưu thông kém ở vùng chậu – hậu môn, từ đó tăng nguy cơ viêm nhiễm và hình thành áp xe.

👉 Thói quen nên áp dụng:

• Dành ít nhất 30 phút mỗi ngày cho hoạt động thể chất như đi bộ, yoga, bơi lội.
• Nếu làm việc văn phòng, nên đứng dậy vận động nhẹ nhàng sau mỗi 1–2 giờ.
• Tránh ngồi hoặc đứng một chỗ quá lâu.
• Vận động hợp lý vừa hỗ trợ hệ tiêu hóa, vừa giảm áp lực lên trực tràng và hậu môn.

Điều trị sớm các bệnh lý hậu môn – trực tràng

Áp xe hậu môn thường xuất hiện như biến chứng của một số bệnh khác: nứt kẽ hậu môn, trĩ, viêm tuyến hậu môn, viêm ruột… Nếu không điều trị dứt điểm, tình trạng viêm có thể lan rộng và tạo ổ mủ.

👉 Thói quen cần ghi nhớ:

• Đi khám ngay khi có triệu chứng bất thường: đau rát, sưng đỏ quanh hậu môn, chảy dịch mủ.
• Không tự ý dùng thuốc bôi hay kháng sinh khi chưa có chỉ định bác sĩ.
• Tái khám định kỳ nếu đang điều trị các bệnh lý về hậu môn – trực tràng.

Giữ tinh thần thoải mái, giảm căng thẳng

Ít ai ngờ rằng căng thẳng kéo dài có thể ảnh hưởng đến nhu động ruột, gây rối loạn tiêu hóa, táo bón hoặc tiêu chảy – gián tiếp làm tăng nguy cơ áp xe.

👉 Thói quen đơn giản để thư giãn:

• Ngủ đủ giấc, hạn chế thức khuya.
• Thực hành các bài tập hít thở, thiền hoặc yoga.
• Dành thời gian cho sở thích cá nhân để giảm áp lực tinh thần.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Dù đã phòng ngừa tốt, bạn vẫn cần lưu ý một số dấu hiệu cảnh báo áp xe hậu môn:

• Sưng đau quanh hậu môn, đặc biệt khi ngồi hoặc đi lại.
• Xuất hiện khối cứng, đỏ, ấn vào thấy đau.
• Có dịch mủ hoặc máu chảy ra từ vùng hậu môn.
• Sốt, mệt mỏi kèm theo đau rát.

Nếu gặp những triệu chứng trên, hãy đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị sớm, tránh biến chứng thành rò hậu môn khó chữa.

Sử dụng IBS để giải quyết nỗi lo các triệu chứng của viêm đại tràng

Áp xe hậu môn không chỉ gây đau đớn, khó chịu mà còn tiềm ẩn biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện sớm. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh chỉ bằng những thói quen nhỏ: giữ vệ sinh vùng hậu môn, ăn uống lành mạnh, tập thể dục đều đặn, đi vệ sinh đúng cách và thăm khám kịp thời khi có bất thường.

👉 Hãy bắt đầu từ những thay đổi đơn giản hôm nay, để bảo vệ sức khỏe hậu môn – trực tràng của bạn và người thân trong tương lai.